Tại một sự kiện do Citadel Securities tổ chức, Jensen Huang – CEO của Nvidia – dồi dào thừa nhận: “Chúng tôi từng sử dụng 95% thị phần ở Trung Quốc, giờ con số đó là 0%.”
Câu nói ngắn gọn nhưng gây chấn động, phản ánh một thực tế rằng Trung Quốc đang vươn lên mạnh mẽ trong cuộc đua trí tuệ nhân tạo (AI), không chỉ nắm bắt mà còn đe dọa qua phương Tây ở nhiều phương diện.

Citadel Securities

Huawei và chiến lược “lấy quy mô bù đắp năng lượng”

Huawei Connect

Trong sự kiện Huawei Connect , đã hoàn thiện công nghệ Trung Quốc đã lập trình dòng chip AI Ascend 950 , với băng thông nội bộ đạt tới 2 TB/s , thiết lập nền tảng cho các thế hệ tiếp theo như Ascend 960 (2027) và Ascend 970 (2028) .

Thay đổi theo công nghệ bán dẫn tiên tiến – vốn bị hạn chế bởi lệnh cấm từ Washington – Huawei chọn hướng đi khác: hệ thống quy mô mở rộng .
Thông qua các cụm siêu máy tính SuperPoD , hãng có thể liên kết tới 8.000 – 16.000 chip Ascend , tạo nên năng lực xử lý vượt trội dù từng con chip vẫn yếu hơn so với GPU của Nvidia.

Đây là nước cờ tận dụng thế mạnh hạ tầng mạng – lĩnh vực Huawei vốn là bậc thầy – để biến giới hạn công nghệ thành lợi thế về quy mô .

Token thăng hạng – thước đo mới của sức mạnh AI Trung Quốc

Nếu phần cứng là chiến trường của Huawei thì phần mềm là nơi doanh nghiệp Trung Quốc đang “nhưng tốc độ”.
Trong vòng 18 tháng , trình tiêu thụ token AI – đơn vị đo lường hoạt động của các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) – tại Trung Quốc tăng 300 lần , từ 100 tỷ lệ tăng lên hơn 30 tỷ lệ token/ngày .

So sánh, Google tăng khoảng 50 lần , còn Microsoft tăng 5 lần trong cùng giai đoạn.
Điều đó cho thấy quy mô ứng dụng AI tại Trung Quốc đang mở rộng nhanh chóng chưa từng có – từ chatbot, dịch thuật, đến sản phẩm tự động hóa và sáng tạo nội dung.

Theo ước tính, thị trường AI Trung Quốc năm 2023 đạt 60 tỷ USD , vẫn thấp hơn 87 tỷ USD của Mỹ , nhưng tốc độ tăng trưởng đang rút ngắn khoảng cách nhanh chóng. Trung Quốc cũng sử dụng tới 36% lượng bài báo khoa học về AI toàn cầu – tăng từ dưới 5% vào năm 2000.

AI giúp Trung Quốc chống suy giảm kinh tế

Điều thú vị là AI không chỉ tạo ra sự tăng trưởng công nghệ lớn mà còn hoạt động cho kinh tế vĩ mô .
Trong bối cảnh Trung Quốc đối mặt với nguy cơ giảm phát hiện, AI lại giúp nhiều ngành – từ sản xuất, du lịch đến tài chính – duy trì năng suất ổn định , nhờ khả năng tự động hóa và tối ưu chi phí .

AI đang trở thành “chất xúc tác” mới của nền kinh tế, thay đổi mối quan hệ truyền thống giữa lao động – sản phẩm – chi phí, giúp doanh nghiệp vẫn phát triển ngay cả trong giai đoạn khó khăn.

Rào cản và giới hạn thực tế

Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn đối mặt với các biểu thức hoàn chỉnh.
Do thực hiện lệnh cấm công nghệ, Huawei có thể chỉ sản xuất khoảng 200.000 chip AI cấp cao trong năm 2025 , ít hơn nhiều so với nhu cầu.
Bên cạnh đó, hệ thống phần mềm sinh thái – như trình biên dịch, thư viện tối ưu, mô hình ngôn ngữ và nền tảng phát triển nền tảng – vẫn còn thiếu đồng bộ. Trong khi Nvidia đã có CUDA và nhà phát triển phát triển toàn cầu, Huawei cần thời gian để xây dựng cộng đồng tương tự.

Cuộc đua hai mũi giáp công

Hiện tại, Trung Quốc đang vận hành hai “động cơ tăng tốc”:

   •   Phần cứng của chiến lược “lấy thịt người” của Huawei.

   •   Phần mềm với tốc độ tăng trưởng ứng dụng AI phi mã trên mọi lĩnh vực.

Nếu hai mảng hội tụ – có nghĩa là phần cứng đủ mạnh và phần mềm đủ phong phú – Trung Quốc có thể trở thành quốc gia dẫn đầu về tốc độ ứng dụng AI trong thực tế kinh tế .
Ngược lại, dù thiếu chip hoặc xây dựng hệ thống sinh thái phần mềm chậm, “chiến lược quy mô” có thể sớm đạt tới bậc trần.

Từ lời thừa nhận “thịt phần từ 95% xuống 0%” của CEO Nvidia đến sự tỉnh dậy của Huawei, cuộc đua AI toàn cầu đã bước sang một kỷ nguyên mới – nơi Trung Quốc không còn chỉ là người theo sau, mà là đối thủ sỏ đang viết lại luật chơi .
Khi phần cứng, phần mềm và quy mô hệ thống hòa làm một, AI có thể trở thành “động cơ tăng trưởng thứ hai” của nền kinh tế Trung Quốc – và thế giới sẽ phải theo dõi từng bước tiến trong cuộc đua không còn một chiều này.

- Nguồn: SCMP, Fortune, BI